شما اینجا هستید
مطالب مفید » مشکلات گوارشی در سالمندان

مشکلات گوارشی در سالمندان

با بالا رفتن سن، عملکرد اعضا و دستگاه‌های بدن دچار تغییراتی می‌شود که دستگاه گوارش را هم شامل این تغییرات می شود. مشکلات دندانی، کم‌تحرکی، تغییر رژیم غذایی و عوارض داروهایی که در دوران سالمندیمصرف می‌شوند ،امکان دارد ناراحتی‌های دستگاه گوارشی را تشدید کنندسرطان‌های مری، معده، لوزالمعده و روده بزرگ با بالا رفتن سن شیوع بیشتری پیدا می‌کنند بنابراین همیشه پزشکان باید این آگاهی را داشته باشند که در سالمندان شیوع سرطان‌های دستگاه گوارشی از مری تا روده بزرگ و لوزالمعده بیشتر از جوان‌هاست

مشکل بلع غذا درسالمندان

معمولا بیماری‌های حرکتی مری در سالمندان شیوع بیشتری دارند و باعث مشکلات در بلع غذا در سالمندان می‌شوند. این اختلالات در بلع می‌توانند به دلیل زخم، تومور یا اختلالات حرکتی مری باشند. مهم این است که بدانیم هیچوقت حق نداریم گیرکردن غذا در گلوی فرد سالمند را نادیده بگیریم زیرا گاهی در خانم‌های جوان نیز این مشکل دیده می‌شود که به دلیل استرس و اضطراب فرد است اما در سالمندان چنین چیزی وجود ندارد و این یک هشدار برای خانواده‌ها است.

 گاهی مشکل بلع غذا در سالمندان به دلیل سکته‌ مغزی است و ارتباطی به مری ندارد. علت دیگر مشکل بلع غذا در سالمندان این است که سرعت حرکت مری در سالمندان کم می شود وپایین می آید و این مساله هم باعث به وجودآمدن مشکل در بلع غذا می‌گردد. گروهی از سالمندان نیز از مشکل ریفلاکس یا برگشتن غذا از معده به مری رنج می‌برند. تکرار و تداوم ریفلاکس در سالمندانمی‌تواند باعث التهاب و تورم مری و درنهایت، ایجاد تنگی و زخم در مری شود.

مصرف گروهی از داروها نیز می‌تواند چه در جوانان و چه در سالمندان باعث زخم مری و سبب اشکال در بلع غذا شود. گاهی مصرف برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها مانند داکسیی‌سایکلین که برای عفونت‌ها تجویز می‌شود، قرص آهن که در خانم‌های سالمند مصرف می‌شود و یا حتی قرص کلسیم و …این زخم‌ها را ایجاد می‌کند و در نهایت باعث مشکل بلع در سالمندان می‌شود

 سوء‌ هاضمه درسالمندان

خیلی از سالمندان از مشکلاتی مانند سوزش، پـری معده، تهوع و استفراغ و… شکایت دارند. در این سوءهاضمه، فرد سالمند از این موضوع شکایت دارد که به محض آنکه چیزی می‌خورد، معده‌اش جلو می‌آیدو پر میشود و دچار نفخ و درد در ناحیه معده می‌شود. در افراد سالمند سوءهاضمه بدون زخم یک علامت هشدار دهنده است زیرا این مشکل می‌تواند یکی از علایم سرطان معده باشد.

 زخم معده در سالمندان

درسالمندان و دوران سالمندی زخم‌های معده شایع تر است و در جوان‌ها زخم‌های اثنی‌عشرشیوع بیشتری دارد. به همین دلیل ما همیشه از زخم‌های معده وحشت داریم زیرا ممکن است تابلوی بالینی سرطان معده، زخم‌های معده باشندمصرف داروها در سالمندان که از انواع دردهای استخوانی، مفصلی، آرتروز و… رنج می‌برند و از انواع مسکن‌های ضدالتهابی غیراستروییدی مانند پروفن، مفنامیک اسید و…استفاده می‌کنند بسیار بالاست.

خون‌ریزی گوارشی

از نظر آناتومیکی از مری تا اثنی‌عشر را دستگاه گوارش فوقانی و از اثنی‌عشر به پایین را دستگاه گوارش تحتانی می گویند. شایع‌ترین این خون‌ریزی‌ها به خصوص در سالمندان، خون‌ریزی‌ از بواسیر یا همورویید است زیرا همان‌طور که می‌دانید یبوست در سالمندان شایع است و باعث به وجود آمدن بواسیر یا همورویید می‌شود. خون‌ریزی ناشی از همورویید معمولا به شکل قطره‌قطره است ولی مهم این است که نباید خون‌ریزی را به بواسیر ربط بدهیم مگر آنکه قسمت‌های فوقانی دستگاه گوارش را ببینیم.

خیلی وقتها سرطان‌های ناحیه راست‌روده یا رکتوم فقط می‌تواند خودش را با یک خون روشن نشان دهد . به همین دلیل معمولا به افراد بالای ۴۵ سال توصیه می شود اگر از ناحیه مقعد دچار خون‌ریزی ‌شدند حتما هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنند. البته این مشکل فقط مربوط به افراد بالای ۴۵ سال نیست و هر فرد که خون روشن دفع می‌کند بهتر است به پزشک مراجعه کرده و مورد بررسی قرار بگیرد.

خون روشن عمدتاً مربوط به قسمت تحتانی دستگاه گوارش است. گاهی اوقات در ۱۵درصد موارد خون‌ریزی می‌تواند از قسمت فوقانی دستگاه گوارش باشد که معمولا خودش را با خون‌ریزی شدید و گاه لخته‌لخته نشان می‌دهد.

یکی از نکات مهم  توجه به کم‌خونی فرد سالمند است. هیچ وقت نمیتوان به فرد سالمندی که کم خونی دارد بگوییم گوشت قرمز بخورد یا قرص آهن مصرف کند. اگر فردی به خصوص در آقایان و افراد بالای ۴۵ سال، دچار کم‌خونی شد به هیچ‌وجه حق نداریم قرص آهن به او بدهیم؛ مگر آنکه علت کم‌خونی را پیدا کنیم. خیلی از اوقات، ما بیمارانی با تومور روده بزرگ در ناحیه سکوم یا قسمت ابتدایی روده بزرگ داریم که تنها علامت این تومورهایشان کم‌خونی فقر آهن است و امکان دارد بیمار هیچ علامت دیگری مانند درد، اختلالات اجابت مزاج و…نداشته باشند.

در این حالت، بیمار مدت‌ها به تصور اینکه دچار کم‌خونی فقر آهن است، با خوردن قرص آهن درمان می‌شود و پیگیری بیشتری نمی‌کند؛ تا جایی که تومور دیگر قابل درمان و جراحی نیست. در افراد سالمند بیماری‌های عروقی روده‌بزرگ هم شایع‌ است و فرد در ناحیه روده‌بزرگش مشکل عروقی پیدا می‌کند که این مشکل هم خودش را با خون‌ریزی نشان می‌دهد.

دکتر مریم حسینی

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید

کامل کردن گزینه های ستاره دار (*) الزامی است -
آدرس پست الکترونیکی شما محفوظ بوده و نمایش داده نخواهد شد -

آسایشگاه معلولین و سالمندان رشت | وبسایت رسمی